Engelli Emeklilik Şartları Nelerdir? Engelli olan ancak emeklilik şartlarını bilmediği için emekli olma hakkı doğduğu halde çalışmak durumunda olan birçok vatandaş vardır. Dolayısıyla da bu konuda araştırmalar oldukça fazladır.
Engelli emeklilik şartları içerisinde engel oranından sigorta hizmet yılına, prim ödemesinden çalıştığı işe göre çok farklı maddeleri içerisinde barındırır. Bizler de bu yazımızda engelli emeklilik şartları nelerdir? sorusuna dair tüm detayları sizlerle paylaşmaya çalışacağız.
2024 Engelli Emeklilik Şartları Nelerdir?
Engelli olup emekli olmak isteyen kişilerin taşıması gereken şartların başında tam teşekküllü bir hastaneden alınması gereken engelli raporu geliyor. Engelli bireyin alması gereken engelli raporunun yüzdesi ise emeklilik hakkının doğması için en az %40 oranında olmalıdır.
Engelli emeklilik şartları arasında önemli olan diğer maddeler ise ödenen prim gün sayısı ve sigorta süresidir. Engelli birey, en az %40 oranında olan engelli raporunu aldıktan sonra diğer şartları da karşılar ise erken emeklilik hakkına sahip olmaktadır. Engelli emeklilik şartlarını karşılayan vatandaşlar ise emeklilik durumlarını emeklilik şartları tablosu sayesinde inceleyebilmektedir.
SSK Engelli Emekli Olma Şartları
Engelli erken emeklilik şartları 5510 sayılı kanunda açıkça belirtilerek koruma altına alınmıştır. Söz konusu kanun maddelerine göre SSK kaydı olan ve emekli olmak isteyen engelli bireylerin öncelikle tam teşekküllü bir hastaneden alınmış engelli raporuna sahip olması gereklidir.
Resmi gazetede yayınlanan SGK Maluliyet ve Çalışma Gücü kaybı tespiti yönetmeliği kapsamında;
- %40 ila 49 oranında raporu olanlar hafif düzeyde çalışma gücü kaybı,
- %50 ila 59 oranında raporu olanlar orta düzeyde çalışma gücü kaybı,
- %60 ve üzeri oranda raporu olanlar ise ağır düzeyde çalışma gücü kaybı niteliğinde işleme tabii tutulmaktadır. Bu durum aynı zamanda erken engelli emeklilik maaşları üzerinde de etkili olmaktadır.
Söz konusu yönetmelik kapsamından Balthhazard uygulaması tamamen kaldırılmıştır. Bu düzenlemeye göre eğer engelli vatandaşın engel teşkil edecek birden fazla hastalığı var ise en şiddetli ve zorlayıcı olan hastalığı göz önünde bulundurulacaktır.
Bağkur Engelli Emeklilik Şartları
2008 yılına kadar esnaf olan ve primlerini Bağkur üzerinden ödeyen engelli vatandaşların erken engelli emeklilik hakkı bulunmuyorken 1 Ekim 2008 tarihi itibari ile artık esnaf olan engellilerin de aşağıdaki tabloda belirttiğimiz şartları karşılaması durumunda erken emeklilik hakkının doğması söz konusu hale gelmiştir.
Oran/Derece | Oran/Derece | Oran/Derece |
1.Derece %60 ve üzeri | 2.Derece %50-%59 | 3.Derece %40-%59 |
15 sene, 3 bin 960 gün | 16 sene, 4 bin 320 gün | 18 sene, 4 bin 680 gün |
Yukarıdaki tabloda söz konusu şartları taşıyan ve Bağkur’lu olan engelli vatandaşlar da erken engelli emeklilik haklarını kullanabilmektedir.
Yüzde 40 Engelli Emeklilik Şartları
Engelli emeklilik maddelerinin başında en az %40 oranında olan ve tam teşekküllü bir hastanın sağlık kurulu heyetinden alınmış engelli raporu gelmektedir. Dolayısıyla %40 oranının altında engelli raporu olan bireylerin engelli emeklilik hakkı yoktur. %40 engelli emeklilik demek aslında bu şartı ifade eden bir tanımlamadır. Bu şartlar aynı zamanda 3 derece özürlü emeklilik şartları ile aynıdır.
3.derece engelli bireyler, çalışma gücünü %40 oranında kaybetmiş olan bireylerdir. Dolayısıyla da %40 engelli emeklilik şartlarını karşıladıklarında emekli olma hakkı kazanırlar.
EYT Engelli Emeklilik Şartları
Erken Emeklilik Yasa Tasarısı yani EYT’nin yürürlüğe girmesi ile birlikte aynı zamanda engelli bireyler de EYT engelli emeklilik şartları 2024 yılı için araştırmaya başladılar. Eğer çalışmakta olan bir memurun %49 ve altında engelli raporu var ise aynı zamanda 18 yıllık sigorta primi ile 4680 gün primi şartını karşılıyor ise erken emeklilik hakkı elde edebilmektedir.
Söz konusu kanun kapsamında 2008 yılından önce sigortalı olan engelli vatandaşlar da ele alınmıştır. Kanun kapsamındaki açıklamaya göre en az %40 oranında engelli raporu olan ve 2008 yılı öncesinde sigorta girişi yapılmış olan engelli kamu çalışanları; 15 yıl yani 5400 prim günü ödemiş olduğu takdirde emeklilik hakkı kazanmaktadır.
Engelli Emeklilik Tablosu
Engelli emeklilik tablosu, engelli erken emeklilik hakkı elde edebilmeniz için karşılamanız gereken tüm şartları kapsayan bir tablodur. Tabloda belirtilen engelli prim gün sayısı doldurulması gereken gün sayısıdır. SGK kayıt tarihine ve engelli raporunun oranına göre bireyin doldurması gereken prim gün sayısı da değişkenlik gösterir.
2008 yılı ve öncesi için emeklilik tablosunda yer alan şartlar şöyledir;
İşe Başlama Tarihi | Oran/Derece | Oran/Derece | Oran/Derece |
%80 üzeri | %60-%79 | %40-%59 | |
15.08.1991 ve öncesi | 15 Yıl-3600 Prim Gün | 5 Yıl-3600 Prim Gün | 15 Yıl-3600 Prim Gün |
06.08.1991-05.08.1994 | 15 Yıl-3600 Prim Gün | 15 Yıl-3680 Prim Gün | 16 Yıl-3760 Prim Gün |
06.08.1994-05.08.1997 | 15 Yıl-3600 Prim Gün | 16 Yıl-3760 Prim Gün | 17 Yıl-3920 Prim Gün |
06.08.1997-05.08.2000 | 15 Yıl-3600 Prim Gün | 17 Yıl-3840 Prim Gün | 18 Yıl-4080 Prim Gün |
06.08.2000-05.08.2003 | 15 Yıl-3600 Prim Gün | 17 Yıl 8 Ay 3920 Prim | 19 Yıl-4240 Prim Gün |
05.08.2003-30.09.2008 | 15 Yıl-3600 Prim Gün | 18 yıl-4000 Prim Gün | 20 Yıl-4400 Prim Gün |
2008 ve sonrasında SGK girişi yaptıran engelli bireyler için ise aşağıdaki tablodaki şartlara uygunluk göstermekle yükümlüdür;
İşe Başlama Tarihi | Oran/Derece | Oran/Derece | Oran/Derece |
1.Derece %60 ve üzeri | 2.Derece %50-%59 | 3.Derece %40-%49 | |
01.10.2008-31.12.2008 | 15 Yıl-3700 Prim Gün | 16 Yıl-3700 Prim Gün | 18 Yıl-4100 Prim Gün |
01.01.2009-31.12.2009 | 15 Yıl-3800 Prim Gün | 16 Yıl-3800 Prim Gün | 18 Yıl-4200 Prim Gün |
01.01.2010-31.12.2010 | 15 Yıl-3900 Prim Gün | 16 Yıl-3900 Prim Gün | 18 Yıl-4300 Prim Gün |
01.01.2011-31.12.2011 | 15 Yıl-3960 Prim Gün | 16 Yıl-4000 Prim Gün | 18 Yıl-4400 Prim Gün |
01.01.2012-31.12.2012 | 15 Yıl-3960 Prim Gün | 16 Yıl-4100 Prim Gün | 18 Yıl-4500 Prim Gün |
01.01.2013-31.12.2013 | 15 Yıl-3960 Prim Gün | 16 Yıl-4200 Prim Gün | 18 Yıl-4600 Prim Gün |
01.01.2014-31.12.2014 | 15 Yıl-3960 Prim Gün | 16 Yıl-4300 Prim Gün | 18 Yıl-4680 Prim Gün |
01.01.2015 ve sonrası | 15 Yıl-3960 Prim Gün | 16 Yıl-4320 Prim Gün | 18 Yıl-4680 Prim Gün |
Süresiz Engelli Raporu ile Emeklilik
Süresiz engelli raporu ile emeklilik 2024 yılında merak konusu olmaya devam ediyor. Süresiz engelli raporu, engelli bireye yaşam boyu geçerli olacak şekilde verilir. Raporda “Süresiz” ibaresi geçtiği takdirde bu ibare raporun yaşam boyu geçerli olduğunu ifade eder.
Süresiz engelli raporu olan bireylerin de emeklilik hakkı elde edebilmesi için söz konusu raporun en az %40 oranına sahip olması gereklidir. Daha sonrasında bireyin SGK kaydının başladığı güne göre prim gün sayısı şartlarına bakılır. Birey tüm şartlara uygunluk gösterdiğinde emeklilik hakkı doğar.
%40 Raporu Olan Nasıl Emekli Olur?
Erken engelli emeklilik hakkı kazanabilmeniz için sadece %40 engelli raporuna sahip olmanız yeterli değildir. Temel şart %40 engelli raporu olsa da ayrıca diğer şartları da karşılamanız gereklidir. Söz konusu şartları karşıladığınız takdirde emekli olma talebinizi bulunduğunuz ildeki Sosyal Güvenlik Kurumu Müdürlüğü’ne belirtmeniz gerekir.
SGK il müdürlüğünde erken engelli emekliliği için dilekçe vermekle birlikte aynı zamanda size verilen formu da doldurmanız gereklidir. Böylece engelli emekliliği başvurusunu yapmış olursunuz.
Engelli Olarak Emekli Olanlar Ne Kadar Maaş Alır?
Yüzde 40 engelli maaşı ne kadar 2024 yılında tekrar düzenlenmesiyle merak konusu haline geldi. 2024 yılının başında ise Cumhurbaşkanı en düşük emekli maaşının 7.500 TL olacağı müjdesini verdi. Haliyle bu düzenleme engelli emeklileri de kapsamaktadır. Ancak tüm engelli emeklilerin maaşları aynı değildir. Özellikle sigortalılık süresi, prim gün sayısı gibi faktörler engelli emeklilik maaş miktarı üzerinde doğrudan etkilidir.
Emekliliğiniz kesinleştiği takdirde ne kadar maaş alacağınızı merak ediyorsanız e-devlet sistemi üzerinden emeklilik sorgulama ve maaş hesaplaması yapabilirsiniz.
Engelli Emeklilik Başvurusu Nasıl Yapılır?
Engelli emeklilik şartlarını karşılıyorsanız ve yapmanız gereken ikamet ettiğiniz il ya da ilçedeki Sosyal Güvenlik Kurumu müdürlüğüne giderek emekli olmak istediğinizi belirten dilekçeyi vermektir. SGK müdürlüğüne giderek engelli emeklilik dilekçesi verdikten sonra aynı zamanda bir form doldurmanız gerekecektir. Bu sayede engelli emeklilik başvurusu da yapmış olacaksınız.
Engelli Emeklilik Şartları Değişecek Mi?
Engelli Emeklilik Şartları Değişecek Mi? sorusu engelli bireyler tarafından en çok merak edilen soruların başında gelmektedir. Engelli emeklilik şartları yapılan güncel açıklamaya göre her hangi bir değişiklik yapılması planlanmamaktadır.
Engelli Emeklilik Prim Gün Şartı
Engelli emeklilik şartları, engellilik oranına göre değişiklik gösterir. Aşağıda, engellilik oranına göre prim gün şartlarını ve diğer gereklilikleri sıraladım:
%40 – %49 Engellilik:
- Sigortalılık Süresi: 18 yıl
- Prim Gün Sayısı: 4100 gün
- Yaş Sınırı: Yok
%50 – %59 Engellilik:
- Sigortalılık Süresi: 16 yıl
- Prim Gün Sayısı: 3600 gün
- Yaş Sınırı: Yok
%60 – %69 Engellilik:
- Sigortalılık Süresi: 15 yıl
- Prim Gün Sayısı: 3600 gün
- Yaş Sınırı: Yok
%70 ve Üzeri Engellilik:
- Sigortalılık Süresi: 10 yıl
- Prim Gün Sayısı: 1800 gün
- Yaş Sınırı: Yok
Sizlere bu yazımzıda Engelli Emeklilik Şartları Nelerdir? Engelli Emeklilik Şartları Tablosu hakkında bilgi vermeye çalıştım.